Verschillende soorten onderzoeksvragen
Bij het doen van onderzoek kunnen we verschillende soorten vragen stellen. Bij het doen van onderzoek is het dan ook van groot belang dat je de juiste vraag stelt om antwoord te krijgen op de gestelde hoofdvraag. Het gaat om de volgende vragen.
Bij de beschrijvende vraag gaat het erom dat je inzicht krijgt in hoe iets er uitziet of eraan toe gaat. Voor geschiedenis gaat het dan om hoe het er in het verleden uitzag of aan toe ging. Het antwoord zal daarbij ongeacht wie het geeft, altijd min of meer hetzelfde zijn. Bijvoorbeeld de vraag ‘hoe heeft de stad zich in de periode 1850 tot 1950 uiterlijk ontwikkeld’. Op details kan het antwoord verschillen afhankelijk van wie het antwoord geeft, maar de grote lijn zal hetzelfde zijn. Belangrijk hierbij is dat het antwoord ‘toetsbaar’ is. Het gaat altijd om feiten.
Bij deze vraag ben je op zoek naar een verklaring, het waarom van iets. Bijvoorbeeld de vraag ‘waarom zien we rond 1880 veel nieuwe woonwijken ontstaan met kleine rijtjeshuizen’. Het antwoord op deze vraag moet dan een uitleg worden waarom dat gebeurd. De komst van fabrieken en daarmee de behoefte aan werknemers zal in dit geval een belangrijk deel van de vraag kunnen beantwoorden. Ook voor deze vraag geldt dat het net als bij de beschrijvende toetsbaar is. Ook hier zal het antwoord altijd min of meer hetzelfde zijn. Oorzaak en gevolg spelen bij de beantwoording van de vraag een grote rol.
Een waarderende vraag is anders dan een beschrijvende of de verklarende. Het antwoord is altijd een eigen mening. In een dergelijk geval gaat het niet om de feiten alleen, maar hoe je er mee omgaat. De vraag ‘Was het volgens jou een goede keuze om een industrieterrein aan te leggen op maar 4 kilometer van de stad?’ zal door iedereen anders worden beantwoord. Zelfs als meerdere mensen hier ja op zouden zeggen, is de uitleg waarom altijd een persoonlijke, eigen mening. Wat hierbij dus van zeer groot belang wordt is, is hoe je jouw mening uitlegt. Gebruik hierbij altijd veel voorbeelden die samen een goed beeld geven van waarom jij iets vindt, of hoe jij tot een conclusie komt.
Met een voorspellende vraag probeer je in de toekomst te kijken. Je doet een voorspelling over hoe een ontwikkeling zal gaan lopen of hoe iets eruit zal gaan zien. De vraag “hoe moet de infrastructuur van de oude stadswijken tot 2030 worden aangepast om verkeersproblemen te voorkomen” is daarvan een voorbeeld. Om deze vraag zo goed mogelijk te kunnen beantwoorden, moet je eerst een antwoord hebben op een beschrijvende vraag. Ook een antwoord op een verklarende vraag kan hierbij van groot belang zijn. Het antwoord op een voorspellende vraag is altijd een gevolg van eerdere zaken.