Bronnen beoordelen
Bij het beoordelen van bronnen op bruikbaarheid kijk je of een bron een antwoord geeft op de vraag die je hebt gesteld. Het hoeft niet helemaal de vraag te beantwoorden, maar in ieder geval voor een deel. Als dat het geval is kan er gesproken worden van een bruikbare bron.
Bij representativiteit kijk je of iets vaker voor komt of niet. Je hebt bijvoorbeeld een foto van een fietsbrug. Deze brug is gemaakt van beton en ongeveer 4 meter breed. Het is een foto uit de stad die door jou onderzocht wordt. Nu wil jij weten of deze brug representatief is voor fietsbruggen in de stad. Met andere woorden, zijn er veel van dit soort bruggen?
Uit verder onderzoek blijkt dat dit de enige betonnen fietsbrug van de stad is, de rest is gemaakt van hout. Daarbij zijn de ander bruggen allemaal smaller. De brug op de foto is in dat geval niet representatief voor fietsbruggen in de stad. Een foto van een smalle houten fietsbrug zou dat wel geweest zijn.
Hoe meer bronnen hetzelfde beeld geven, hoe representatiever het is.
Betrouwbaarheid
Om de betrouwbaarheid van een bron te kunnen vaststellen, moet je die op een aantal verschillende zaken toetsen. Hoe betrouwbaarder de bron, hoe beter die te gebruiken is voor jouw onderzoek. Kijk bij het beoordelen naar de volgende zaken.
- Wie is de maker van de bron?
- Hoe is de maker aan zijn informatie gekomen? Heeft hij het van horen zeggen of was hij er zelf bij.
- Is de maker van de bron onpartijdig of niet.
- Wat is de bedoeling van de bron? Wil de maker alleen laten zien hoe het eraan toe ging of wil hij bijvoorbeeld jouw mening in een bepaalde richting vormen.
- Geeft de bron feiten of meningen weer.
Standplaatsgebondenheid
Standplaatsgebondenheid betekent dat ons denken en handelen bepaald wordt door de omgeving en tijd waar we in leven. Normen en waarden verschillen daarbij vaak enorm. Bij onderzoek van bronnen moet je daar dan ook goed rekening mee houden.
Zo vinden wij het heel gewoon om naar school te gaan, en dat we vakantie hebben. Toch is dat in Nederland niet altijd zo geweest. Ruim honderd jaar geleden was het hier normaal dat je niet maar school ging maar werkte, en bestond de vakantie uit soms maar 4 vrije dagen per jaar.
Ook de plek op aarde bepaald hoe wij denken en doen, of wat wij “normaal” vinden. Wij vinden het vaak raar dat mensen tussen de middag even gaan slapen of dat kinderen van 7 jaar om 11 uur ’s avonds nog op straat lopen. Toch is dit in Spanje heel gewoon. Het klimaat zorgt daar voor een ander ritme dan wat wij gewend zijn.
De plek, tijd en met wie je ergens woont, bepaalt erg veel. Het denken en handelen van mensen is dus standplaats gebonden.